Konservatuvara Hazırlık İpuçları
Yetenek sınavlarına hazırlanmak oldukça zorlu bir süreç! Bazen çalışma isteğin olmuyor, bazen çalışıyorsun olmuyor, bazen geleceği düşünmekten çalışmaya vaktin kalmıyor. İşte bu yüzden senin için bir ipucu rehberi hazırlamak istedik. Ya da öneri… Ya da tavsiye, artık her ne demek istiyorsan… Konservatuvar, Güzel Sanatlar Fakültesi, Müzik ve Sahne Sanatları Fakültesi gibi okulların Sahne Sanatları/Tiyatro/Oyunculuk bölümlerine hazırlanıyorsan doğru yerdesin. Öyleyse hemen geçelim.
1. Araştır, Araştır, Araştır!
Evet, araştır. Araştırmak her şeyin temeli! Üşenmeden, bıkmadan, usanmadan araştır. E konservatuvar kazanmak istemiyor musun? Oyuncu olmak hep hayallerini süslemiyor mu? O zaman araştıracaksın. Oynayacağın oyunu, yazarını, varsa oyunlaştıranı ve çevirmenini… Sadece oyunu okumakla yetinmeyip bulabildiğin kadar tez ve makale de okumalısın. Nitelikli bilgiler her zaman oyuncuyu besler. Oyun incelemesini sağlam yap ki temel sağlam olsun.
2. Parça Seçimi
Araştır ve oku dedik. Ama arama motoruna tirat yazıp karşına ilk çıkan oyunu değil tabii. Ayrıca oyunlardaki her parçaya da tirat denmiyor. Madem bu yazının içindesin, o zaman doğrusunu öğren. Küçük bir Tiyatro Terimleri Sözlüğü yolculuğumuz başlıyor…
Monolog: Genellikle tek kişilik oyunlarda, oyunun tüm dilini ve yapısını oluşturan, karakterin doğrudan seyirciyle konuştuğu parça.
Soliloquy: Oyunda bir karakterin kendiyle hesaplaştığı, kendi kendine konuştuğu parça.
Tirat: Bir tiyatro oyununda bir karakterin diğer karakterlerle konuştuğu parça.
Kaynak: Aziz Çalışlar - Tiyatro Kavramları Sözlüğü
İçine sinen, oynamaktan zevk aldığın, içinde rahat hissedebileceğin bir parça bulmak istiyorsan bol bol oyun okumak zorundasın. Bunun başka bir yolu yok. Abilerin, ablaların, hocaların parça önermesiyle olmuyor bu iş. Okulu kazanan öğrencilerin oynadığı parçalar kazandırıyor diye bir şey de yok. Bu durum herkes için biricik. Sen bol bol oyun okumalısın ki kazanacağın parçayı bulabilesin. Hem, ne kadar okursan genel kültür için o kadar işine yarar.
3. Programlı Ol
Tamam, parçanı seçtin, araştırmalarına da devam ediyorsun, güzel… Artık çalışmalarını bir programa oturtmalısın. Dur sakin ol, hemen daralma. Belki şu an bile çalışmak zor geliyor sana. Bazen isteksiz oluyorsun. Ama düşün, istediğin şey için çalışıyorsun. Sana kimse matematik testi çöz demiyor. Fizik formüllerini ezberle de demiyor. Hayalin için, tiyatro için çalışıyorsun. Çalışmanı bir düzene sokmak okulu kazandığında da çok işine yarayacak.
Kendine bir program yap ve diksiyon temrinlerini, hareket/dans ve kulak/şan çalışmalarını, provalarını bir düzene oturt. Emin ol alıştığında çok daha zevk alacaksın.
4. Diksiyon, Hareket/Dans ve Kulak/Şan
İlk olarak işe sabah uyanır uyanmaz başla. Telefona bakmak yerine önce nefes al, iyice bir esne. Bedenini açmaya çalış. Sonra yaptığın programa göre çalışmalarına devam et. Eğer evde kendi kendine hazırlanıyorsan diksiyon, hareket/dans ve kulak/şan için internette faydalanabileceğin birçok kaynak var. Mesela dans bölümü olan okulları takip et. Zaman zaman hareket/dans atölyeleri düzenleyebiliyorlar. Kulak/şan egzersizi yapmak için internette çok fazla video var. Evde bol bol şarkı söyle, dans et. Her gün dilini, çeneni, sesini ısıt. Gece uyuyacağın zaman da gün boyunca neler yaptıklarını aklından bir geçir.
5. Oyun ve Film İzle, Kitap Oku
Bu süreçte sana yarar sağlayacak bir diğer etmen, bol bol izlemek ve okumak. Oyun oku demiştik. Ama oyunlar dışında mutlaka roman, öykü gibi türlerde kitap da oku. Oyun okumak zaten konservatuvar sınava hazırlanmanın bir parçası. Fakat kitap okumak seni ileriye taşıyacak, genel kültürünü arttıracak bir nokta... Sadece kitap da değil. Mesela bir dergi ya da gazetede bir köşe yazarı takip edebilirsin.
Film izlemek oyunculuğu besleyen etmenlerden bir tanesi… En sevdiğin yönetmen kim? En sevdiğin film hangisi? Bunlar gibi sorular sınavlar için önemli. Özellikle genel kültür aşamaları için. Eğer bir yönetmene “en sevdiğim yönetmen” diyorsan mutlaka onun tüm filmlerini izlemelisin ki en sevdiğin yönetmen olup olmadığına karar verebilesin.
Tiyatroya hazırlanan birinin elbette çok fazla oyun izlemesi gerek. Pandemi dönemiyle birlikte artık çevrim içi oyun izleme olanakları arttı. Bazı profesyonel tiyatroların oyun kayıtlarını rahatlıkla internetten bulabiliyorken, bir oyuna bilet alıp oyunu tiyatroya gidererek, salonun atmosferini soluyarak da izleyebilirsin.
6. Okul Seçimi
Araştır demiştik ya, sınavına girmek istediğin okulları da araştır. Tek tek tüm okullara bak. İmkânları ne, akademik kadrosu nasıl, bugüne kadar yaptığı işler neler… En ince ayrıntısına kadar bak. Ders programını incele. Senin ileride yapmak istediklerinle uyuşan bir okul mu, en önemlisi de buna bak. Okulda okuyan öğrencilerle konuşmaya çalış, emin ol yardımcı olacaklardır. Çünkü onlarda bu yollardan geçtiler.
Yazın sınav zamanı elbette bazı okulların sınav tarihleri çakışacak. Bundan kaçış yok. Bu yüzden her okulu bilip ona göre okul seçip sınav takvimini oluşturman seni bir adım öne taşıyacaktır.
7. Sınav Takvimi
Sınav zamanı adaylar çok stresli olabiliyor. Sürekli şehir değiştirmek; otobüs, uçak, tren biletleri; ekonomik durum…
Sınavını denemek istediğin okulları araştırarak zaten belirlemiştin. Artık son yapacağın şey kendine bir sınav takvimi yapmak. Tabii burada atlanmaması gereken bir durum var. Okulun yetenek sınavı baraj puanı kaç? Genellikle okullar ÖSYM’nin belirlediği baraj puanını kullansa da, puanı değiştirmek okulların inisiyatifinde. Bu yüzden sınav zamanı yaklaştığında yetenek sınavı yönergelerini takip etmek senin sorumluluğunda.
Evet, yönergeleri okudun, sınav tarihlerini öğrenmeye başladın. Sıra takvimi oluşturmakta… Bazı okullar sınav başvurularını yüz yüze bazı okullar ise başvurusunu çevrim içi yapıyor. Bu durumda denemek istediğin okulları ikiye ayır. Okulların kaç aşamada sınav yaptığını öğrendikten sonra aşamaların kaç gün süreceğini not et. Sınav tarihi çakışan okulları belirle.
Çoğunlukla adaylar başvuru sırasına göre listeleniyor. Çakışan iki okul olduğunda birine ilk başvuru yapıp diğerine son anda başvurursan iki okulun sınavına da girebilirsin. Böylece şansını arttırmış olursun.
Bizden bu kadar. Gerisi senin içindeki güce kalmış. İnanmayı asla bırakma. Dionysos seninle olsun!
Yazar: Tarık Dalkılıç